Wat is het verschil tussen RAW en JPEG?
Als fotograaf en contentmaker hoor ik het vaak: "Wat moet ik kiezen, RAW of JPEG?" Het is een vraag die klinkt als een technische kwestie, maar eigenlijk draait het om je verhaal, je doel en de vrijheid die je wilt in je beelden. Laten we samen duiken in de kern van deze twee bestandsformaten. Geen jargon, maar een helder verhaal.
Wat is een RAW-bestand?
Een RAW-bestand is de ruwe versie van je foto. Zie het als een onontwikkelde filmrol uit het analoge tijdperk. Alle informatie die je camera op het moment van de opname ziet, wordt opgeslagen, zonder dat er iets verloren gaat. Dat betekent dat je maximale details en kleuren krijgt, maar ook dat de foto vaak wat vlak en ongepolijst oogt. Een RAW-bestand vraagt om nabewerking. Je bepaalt zelf de belichting, het contrast, de kleurtonen – alles.
Met RAW heb je de creatieve vrijheid om jouw foto helemaal naar jouw hand te zetten. De keerzijde? Het kost tijd. RAW-bestanden zijn ook groot, soms wel vijf keer groter dan een JPEG. Maar met die grootte krijg je wel veel speelruimte. Vergelijk het met kleien: een groot blok waarmee je alles kunt boetseren.
En wat is dan JPEG?
JPEG is als een snelle ansichtkaart. Het is een gecomprimeerde, bewerkte versie van je foto die klaar is om te delen. Je camera doet de nabewerking voor je: het past automatisch contrast, scherpte en kleurcorrecties toe. Het resultaat is een beeld dat er vaak direct aantrekkelijk uitziet, zonder dat je hoeft in te grijpen.
Maar die snelheid en eenvoud hebben een prijs. De compressie zorgt ervoor dat een deel van de informatie verloren gaat. Denk aan een kopie van een kopie; hoe vaker je het opslaat, hoe meer kwaliteit je verliest. Het is perfect voor foto’s die je snel wilt gebruiken, bijvoorbeeld voor sociale media of een snelle presentatie.
Wanneer kies je voor RAW?
Als beeldkwaliteit het allerbelangrijkst is.
Wanneer je veel wilt bewerken, bijvoorbeeld bij productfotografie, portretten of landschappen.
Voor creatieve projecten waar je controle wilt over elk detail.
Als je professioneel werkt en je bestanden later misschien opnieuw wilt bewerken.
Wanneer kies je voor JPEG?
Als je snelheid nodig hebt en minder tijd hebt voor nabewerking.
Voor evenementen of shoots waar je grote aantallen foto’s maakt en snel moet kunnen leveren.
Als je opslagruimte wilt besparen.
Voor eenvoudige foto's die je direct wilt delen.
Een voorbeeld uit de praktijk
Ik was ooit op een locatie shoot voor een ondernemer die zijn bedrijf wilde laten zien. Het moest persoonlijk, warm en professioneel zijn. Voor portretten en close-ups koos ik RAW. Waarom? Ik wilde in de nabewerking de lichte nuances in zijn gezichtsuitdrukking en de subtiele tinten in de achtergrond finetunen. Maar de sfeerbeelden – een snelle blik in de werkplaats, een handdruk met een klant – schoot ik in JPEG. Die moesten direct de juiste energie uitstralen, en dat deden ze.
Het beste van beide werelden
Weet je wat het mooiste is? Je hoeft niet te kiezen. Veel camera’s bieden de mogelijkheid om tegelijk in RAW én JPEG te fotograferen. Zo heb je het gemak van JPEG voor snelle previews én de flexibiliteit van RAW voor de beelden die er echt toe doen.
Dus, wat kies jij? Denk na over je doel, je tijd en wat je wilt vertellen met je beelden. Elk formaat heeft zijn kracht. Kies bewust en vertel jouw verhaal op jouw manier.
